جلسه سیزدهم درس بلاغت و صناعات ادبی

بسم الله الرحمن الرحیم

سلام و عرض ادب،امیدوارم که شاد و تندرست باشید دوستان عزیز،در خدمت شما هستم با ادامه درس فنون بلاغت و صناعات ادبی و ما یک مطالبی را درباره فصاحت کلمه و کلام براتون گفتیم،با آن توضیحات لازم اش،می رسیم به بخش بدیع،از کتاب یک بخشی هست تحت عنوان بدیع،دقیقا از صفحه ۳۷ شروع میشه،یک سری توضیحات مقدماتی داره،بخش مربوط به بدیع،درباره بدیع لفظی و بدیع معنوی صحبت‌هایی شده بعد وارد بخش تسجیع شده،ما از همین جا شروع می کنیم،یک توضیحاتی میدیم خدمت شما،امیدوارم که این توضیحات علاوه بر متن کتاب،مورد استفاده شما عزیزان باشه،خب! با تسجیع شروع می‌کنیم که حالا سجع به معنی آواز کبوتر هست که این آواز نظم و ترتیب و زیبایی خاص خودش رو داره،حالا اسمی هم که برای این صنعت انتخاب کردند بر اساس همین آواز کبوتر هست و مشخص هست دیگه نیاز به تعریف نداره یعنی دو کلمه که از نظر وزنی و موسیقایی بین شان یک هماهنگی و هارمونی وجود دارد به صورتی در کنار هم قرار بگیرند،یا قرینه هم قرار بگیرند،یا در شعر یا در نثر و همانطور که می دونید سجع سه نوع هست:

انواع سجع:

1. سجع متوازی
2. سجع متوازن
3. سجع مطرّف

جلسه چهارم درس مطالعات زبانی

بسم الله الرحمن الرحیم

با عرض سلام و ادب و احترام خدمت دوستان گرامی،در این جلسه که جلسه جبرانی است به علت اینکه دانشجویان نتوانستند در کلاس رسمی حضور پیدا بکنند،نگاهی خواهیم داشت به بررسی های زبانشناسی،در حوزه صنعت های بدیعی،خب! ما می دونیم که در علم بلاغت،سه شاخه مستقل وجود داره:

• معانی
• بیان
• بدیع

و میدونیم که بدیع دارای چه صنعت های ادبی هست و حالا بررسی هایی در حوزه زبان‌شناسی صورت گرفته که در واقع در خصوص مقوله بدیع،یعنی صنعت های ادبی حوزه علم بدیع را از جهت زبان شناسی،به صورتی کلی و مختصر در واقع بررسی می کنیم و یک طبقه ‌بندی نسبتاً متفاوت از صنعت‌های بدیعی می‌شود،در حوزه زبان شناسی،یعنی زبان شناسان در بررسی های خودشون از صنعت های ادبی علم بدیع،متوجه شدند که گاهی اوقات قُدَما برای صنعت های ادبی اصطلاح تراشی می کردند و گاهی اوقات عناوینی که برای هر مقوله زیبا شناختی مثل سجع یا جناس یا انواع جناس یا امثال این ها،عنوانی که برای صنعت انتخاب می‌کردند در واقع بگونه ای عنوان تراشی و اصطلاح تراشی است،اینه که زبان شناس ها این صنعت ها را جداگانه بررسی کردند و بر اساس ویژگی هایی که دارند یک تقسیم بندی و طبقه بندی دقیق تر و علمی تر از این صنعت ها ارائه کردند،خب! یکی از این دسته ها،در واقع صنعت هایی هستند که حاصل تکرار آواییست،صنعت هایی که حاصل تکرار آوایی کامل هستند،این دسته از صنعت ها،در واقع از طریق تکرار کامل یک صورت زبانی به وجود می آید،حالا من نمونه اش را براتون میخونم در شعر اخوان ثالث:

سلامم را تو پاسخ گوی،در بگشای،منم من،میهمان هر شبت،لولی وش مغموم،منم من،سنگ تیپا خورده ی رنجور،منم،دشنام پست آفرینش،نغمه ناجور...

جلسه پنجم درس مطالعات زبانی در متن ادبی

بسم الله الرحمن الرحیم

عرض سلام و ادب خدمت شما بزرگواران

امیدوارم که به فضل پروردگار سلامت و تندرست باشید،ممنون که به کلاس تشریف آوردید،عرض ام به حضورتون که برای جلسه امروز،ما انشاءالله با هم غزلی از صائب تبریزی را می خوانیم و صنعت های ادبی آن را با هم مشخص می کنیم،یعنی به کمک همدیگر مثل جلسه قبلی که کار کردیم،درباره تشبیه مرکب،تشبیه و تمثیل، این جلسه هم همین کار را انجام می دهیم،منتها دیگه به این صورت نیست،مثل جلسه قبل،که ما ابیاتی را انتخاب کرده بودیم،که تشبیه مرکب یا تمثیل داشتند،در این جلسه یک غزلی را انتخاب کردیم،که ممکنه هر صنعتی داشته باشه،ما تاکید مون بر همون موضوع اصلی یعنی تشبیه مرکب و تمثیل و ارسال المثل،اما در کنارش حالا هر صنعت دیگری هم که پیدا کردیم،یا ممکنه یک بیتی ممکنه صنعتی نداشته باشد اصلا،ببینیم چکار می کنیم با همدیگه،ببینیم با کمک از خرد جمعی،انشاالله بتوانیم به نتایج خوبی برسیم،شعر از صائب تبریزی،داخل گنجور هست،راحت تر از کتاب هست،میگه:

شد زِ سرگردانی من،بس که حیران،گِردباد

کَرد گَردَش را فَرامُش در بیابان گِردباد

مطالعات زبانی در متن ادبی-جلسه دوم

بسم الله الرحمن الرحیم

جلسه دوم:

دوستان عزیز و گرامی،عرض سلام و ادب،خدمت یکایک شما بزرگواران،امیدوارم که در پناه توفیقات باریتعالی،شادکام،سرافراز و تندرست باشید و حالتون خوب باشه

در خدمت شما هستم،با ادامه درس مطالعات در زبان ادبی...

یک بحث مهم و خیلی جالبی،درباره بخشی از ظرافت های ادبی داشتیم و اون تمثیل و اسلوب معادله و اینها بود،ما مختصری در این باره صحبت کردیم و شما هم محبت کردید همکاری نمودید (درباره اسلوب معادله و مسائلی که داره)

اما خیلی خیلی این مباحث گسترده است و همانطوری که خدمتتون عرض کردم،فوق العاده ارزشمند هست،حالا این جلسه را براتون توضیح میدم و نکات مهمی که باشه را در این خصوص بهتون عرض میکنم...

انتخاب واحد-دروس مقطع کارشناسی ارشد رشته زبان و ادب فارسی

دروس ترم اول مقطع کارشناسی ارشد:

1. - سیرآراء و عقاید اسلامی  و تاثیر آن در ادب ‌فارسی-جناب آقای دکتر کاووس رضایی (5974206767)
2. - نظریه ها و نقد ادبی-سرکار خانم دکتر نسرین اسکندری (5974153793)
3. - متون‌نظم 2 مثنوی-سرکار خانم دکتر نسرین اسکندری (5974206762)
4. - بلاغت کاربردی-جناب آقای دکتر سید محمد عطاء عظیمی (5974112453)
5. - متون‌ نظم 3 خاقانی و نظامی-جناب آقای دکتر سید محمد عطاء عظیمی (5974206763)
6. - مطالعات زبانی در متن ادبی-جناب آقای دکتر صادق فلاحی (5974150256)
7. - متون‌ نظم 4 سنایی و ناصر خسرو-جناب آقای دکتر خسرو محمودی (5974206766)