جلسه اول درس بلاغت و صناعات ادبی

بسم الله الرحمن الرحیم

جلسه اول درس بلاغت و صناعات ادبی:

سلام و عرض ادب،امیدوارم که شاد و تندرست باشید دوستان عزیز،در خدمت شما هستم با ادامه درس فنون بلاغت و صناعات ادبی،ما یک مطالبی را درباره فصاحت کلمه و کلام براتون گفتیم،با آن توضیحات لازم اش،می رسیم به بخش بدیع،از کتاب یک بخشی هست تحت عنوان بدیع،دقیقا از صفحه ۳۷ شروع میشه،یک سری توضیحات مقدماتی داره،بخش مربوط به بدیع،درباره بدیع لفظی و بدیع معنوی صحبت‌هایی شده بعد وارد بخش تسجیع شده،ما از همین جا شروع می کنیم،یک توضیحاتی میدیم خدمت شما،امیدوارم که این توضیحات علاوه بر متن کتاب،مورد استفاده شما عزیزان باشه،خب! با تسجیع شروع می‌کنیم که حالا سجع به معنی آواز کبوتر هست که این آواز نظم و ترتیب و زیبایی خاص خودش رو داره،حالا اسمی هم که برای این صنعت انتخاب کردند بر اساس همین آواز کبوتر هست و مشخص هست دیگه نیاز به تعریف نداره یعنی دو کلمه که از نظر وزنی و موسیقایی بین شان یک هماهنگی و هارمونی وجود دارد به صورتی در کنار هم قرار بگیرند،یا قرینه هم قرار بگیرند،یا در شعر یا در نثر و همانطور که می دونید سجع سه نوع هست...

جلسه دهم درس نظریه ها و نقد ادبی

بسم الله الرحمن الرحیم

صدق و کذب در شعر از نظر ارسطو:

جنبه ای از دیدگاه های ارسطو تلاش برای معتدل کردن نظریه افراط آمیز افلاطون در مساله صدق و کذب و نسبت کذب و خطا دادن به شاعران است افلاطون بر این باور بود که توان شاعر در تالیف شعر با توان انسان های دیگر در شرح و توصیف عقلانی از امور فرق می کند بعبارت دیگر توصیف شاعر از امور مبنای علمی ندارد و اساس رویارویی افلاطون با شعر نیز در همین است ارسطو معتقد است که معنای صدق و کذب در قلمروی شعر با آنچه در زندگی و یا در حوزه سایر هنرها وجود دارد متفاوت است...

جلسه هشتم درس نظریه ها و نقد ادبی

بسم الله الرحمن الرحیم

ادامه نقد دوره عباسی:

قدامه بن جعفر منتقد برجسته دیگری در عصر عباسی است وی دو کتاب در نقد نثر و نظم تالیف کرد این دو اثر بیشتر در زمینه مسائل بلاغی است و به همین علت است که برخی پژوهشگران بر این اعتقادند که او در مباحث نظری نقد مطالب چندان مهمی مطرح نکرده است او با این احوال در تقدیم اصطلاحات بلاغی و بهره گیری از معیارهای بلاغت یونان بسیار تلاش کرد و علمای بزرگی مثل سکّاکی و سعد الدین تفتازانی و دیگران که پس از او آمدند از وی تاثیر بسیار گرفتند بنظر میرسد که در معیارهایی که برای بلاغت مطرح کرده بر آن بوده تا در شناخت و نقد شعر دانشی بنا نهد که به مدد آن بتوان شعر نیک را از بد تشخیص داد او در این کار خود از ارسطو و کتاب فن شعرش متاثر شده است نکته دیگر که جالب توجه است اینست که شعر را از مقوله اخلاق جدا دانسته است موضوع مشهور و پر دامنه مقایسه و موازنه ابوطمّام از جمله موضوعات حاشیه ای در جریان های انتقادی عصر عباسی است...

جلسه سوم درس نظریه ها و نقد ادبی

بسم الله الرحمن الرحیم

ادامه جلسه قبل...

اهداف مورد نقد:

2. ارزیابی:

ارزیابی در نقد به مدد تجربه مندی های منتقد حاصل میشود و این کار تنها پس از دقت در آثار ادبی با تلاش فکری خلاق و بازگشت به تجربه های پیشین و مقایسه نمودهای ادبی با یکدیگر بدست می آید تطبیق ها و مقایسه های منتقد مدیون خوانده ها و یافته های پیشین اوست و چه بسا! منتقدی به مدد آثار معاصر یک اثر و یا نمونه های کهن تر به این مقایسه و ارزیابی دست بزند برای مثال در شعر فارسی مقایسه گشتاسب نامه دقیقی با شاهنامه فردوسی میتواند ارزیابی و قضاوت ما را درباره هر یک از این دو اثر تقویت بخشد باید توضیح داد که دقیقی از شاعران عصر سامانی است او اندکی پیش از فردوسی بنا به شرایط روزگار که گرایش به حماسه ها و جنبه های ملی را تقویت می کرد به نظم شاهنامه پرداخت و پس از سرودن بخشی از آن از دنیا رفت فردوسی مدت زمانی بعد در حدود هزار بیت از سروده های دقیقی را که درباره ظهور زرتشت و حکومت گشتاسب است در شاهنامه خود گنجاند و بدین ترتیب امکان مقایسه ای میان دو متن حماسی و ارزیابی آنها را فراهم ساخت نظم شاهنامه دقیقی بر اساس شاهنامه ابو منصوری که کاملترین شاهنامه منصور بوده است صورت گرفته و بی تردید سبک دقیقی هم در سرودن شاهنامه از کیفیت خوبی برخوردار است ولی میان سبک او و سبک فردوسی تفاوت بسیاری است درک این تفاوت و قضاوت درباره این دو اثر بر اساس مقایسه چند جانبه گویای آنست که...

جلسه پنجم درس مطالعات زبانی در متن ادبی

بسم الله الرحمن الرحیم

عرض سلام و ادب خدمت شما بزرگواران

امیدوارم که به فضل پروردگار سلامت و تندرست باشید،ممنون که به کلاس تشریف آوردید،عرض ام به حضورتون که برای جلسه امروز،ما انشاءالله با هم غزلی از صائب تبریزی را می خوانیم و صنعت های ادبی آن را با هم مشخص می کنیم،یعنی به کمک همدیگر مثل جلسه قبلی که کار کردیم،درباره تشبیه مرکب،تشبیه و تمثیل، این جلسه هم همین کار را انجام می دهیم،منتها دیگه به این صورت نیست،مثل جلسه قبل،که ما ابیاتی را انتخاب کرده بودیم،که تشبیه مرکب یا تمثیل داشتند،در این جلسه یک غزلی را انتخاب کردیم،که ممکنه هر صنعتی داشته باشه،ما تاکید مون بر همون موضوع اصلی یعنی تشبیه مرکب و تمثیل و ارسال المثل،اما در کنارش حالا هر صنعت دیگری هم که پیدا کردیم،یا ممکنه یک بیتی ممکنه صنعتی نداشته باشد اصلا،ببینیم چکار می کنیم با همدیگه،ببینیم با کمک از خرد جمعی،انشاالله بتوانیم به نتایج خوبی برسیم،شعر از صائب تبریزی،داخل گنجور هست،راحت تر از کتاب هست،میگه:

شد زِ سرگردانی من،بس که حیران،گِردباد

کَرد گَردَش را فَرامُش در بیابان گِردباد

درس خاقانی و نظامی

بسم الله الرحمن الرحیم

اوّل دفتر به نام ایزد دانا

صانع پروردگار حیّ توانا

اکبر و اعظم خدای عالم و آدم

صورت خوب آفرید و سیرت زیبا

از در بخشندگی و بنده نوازی

مرغ هوا را نصیب و ماهی دریا

سعدی از آن جا که فهم اوست سخن گفت

ور نه کمال تو وهم کی رسد آن جا

سلام و عرض ادب خدمت دانشجویان عزیز و گرامی،به کلاس خودتون خوش آمدید،ابتدائاً،ازابراز لطف همگی سپاسگزارم،همچنین وقت شما بخیر و خوشی باشد و درود و تحیات بنده نثار تک تک شما

من مقّدم بر هر چیز،آرزوی تندرستی و سلامتی دارم برای شما،همچنین عرض تبریک دارم به دو مناسبت،نخست فرا رسیدن ماه مبارک رمضان،ماه مهمانی خداوند،ماه تکامل و ساخته شدن،ماه رسیدن به پاکی ها و خوبی ها،آرزو دارم طاعاتتون مورد قبول درگاه حق واقع بشود و از محضر همگی التماس دعا دارم...

لینک به سایت گنجور...

جلسه اول درس متون نظم 2 مثنوی معنوی

بسم الله الرحمن الرحیم

 

حکایت نی از هوشنگ ابتهاج:

من همان نایم که گر خوش بشنوی                         

شرح دردم با تو گوید مثنوی

با لب دمساز خود جفت آمدم                                         

گفتنی، بشنو که در گفت آمدم

من همان جامم که گفت آن غمگسار                           

با دل خونین لب خندان بیار