جلسه اول درس بلاغت و صناعات ادبی

بسم الله الرحمن الرحیم

جلسه اول درس بلاغت و صناعات ادبی:

سلام و عرض ادب،امیدوارم که شاد و تندرست باشید دوستان عزیز،در خدمت شما هستم با ادامه درس فنون بلاغت و صناعات ادبی،ما یک مطالبی را درباره فصاحت کلمه و کلام براتون گفتیم،با آن توضیحات لازم اش،می رسیم به بخش بدیع،از کتاب یک بخشی هست تحت عنوان بدیع،دقیقا از صفحه ۳۷ شروع میشه،یک سری توضیحات مقدماتی داره،بخش مربوط به بدیع،درباره بدیع لفظی و بدیع معنوی صحبت‌هایی شده بعد وارد بخش تسجیع شده،ما از همین جا شروع می کنیم،یک توضیحاتی میدیم خدمت شما،امیدوارم که این توضیحات علاوه بر متن کتاب،مورد استفاده شما عزیزان باشه،خب! با تسجیع شروع می‌کنیم که حالا سجع به معنی آواز کبوتر هست که این آواز نظم و ترتیب و زیبایی خاص خودش رو داره،حالا اسمی هم که برای این صنعت انتخاب کردند بر اساس همین آواز کبوتر هست و مشخص هست دیگه نیاز به تعریف نداره یعنی دو کلمه که از نظر وزنی و موسیقایی بین شان یک هماهنگی و هارمونی وجود دارد به صورتی در کنار هم قرار بگیرند،یا قرینه هم قرار بگیرند،یا در شعر یا در نثر و همانطور که می دونید سجع سه نوع هست...

جلسه سیزدهم درس بلاغت و صناعات ادبی

بسم الله الرحمن الرحیم

سلام و عرض ادب،امیدوارم که شاد و تندرست باشید دوستان عزیز،در خدمت شما هستم با ادامه درس فنون بلاغت و صناعات ادبی و ما یک مطالبی را درباره فصاحت کلمه و کلام براتون گفتیم،با آن توضیحات لازم اش،می رسیم به بخش بدیع،از کتاب یک بخشی هست تحت عنوان بدیع،دقیقا از صفحه ۳۷ شروع میشه،یک سری توضیحات مقدماتی داره،بخش مربوط به بدیع،درباره بدیع لفظی و بدیع معنوی صحبت‌هایی شده بعد وارد بخش تسجیع شده،ما از همین جا شروع می کنیم،یک توضیحاتی میدیم خدمت شما،امیدوارم که این توضیحات علاوه بر متن کتاب،مورد استفاده شما عزیزان باشه،خب! با تسجیع شروع می‌کنیم که حالا سجع به معنی آواز کبوتر هست که این آواز نظم و ترتیب و زیبایی خاص خودش رو داره،حالا اسمی هم که برای این صنعت انتخاب کردند بر اساس همین آواز کبوتر هست و مشخص هست دیگه نیاز به تعریف نداره یعنی دو کلمه که از نظر وزنی و موسیقایی بین شان یک هماهنگی و هارمونی وجود دارد به صورتی در کنار هم قرار بگیرند،یا قرینه هم قرار بگیرند،یا در شعر یا در نثر و همانطور که می دونید سجع سه نوع هست:

انواع سجع:

1. سجع متوازی
2. سجع متوازن
3. سجع مطرّف

جلسه دهم درس سیر آراء و عقائد اسلامی و نقش آن در ادب فارسی

بسم الله الرحمن الرحیم

الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی لَا یَبْلُغُ مِدْحَتَهُ الْقَائِلُونَ وَ لَا یُحْصِی نَعْمَاءَهُ الْعَادُّونَ وَ لَا یُؤَدِّی حَقَّهُ الْمُجْتَهِدُونَ الَّذِی لَا یُدْرِکُهُ بُعْدُالْهِمَمِ وَ لَا یَنَالُهُ غَوْصُ الْفِطَنِ الَّذِی لَیْسَ لِصِفَتِهِ حَدٌّ مَحْدُودٌ وَ لَا نَعْتٌ مَوْجُودٌ وَ لَا وَقْتٌ مَعْدُودٌ وَ لَا أَجَلٌ مَمْدُودٌ فَطَرَ الْخَلَائِقَ بِقُدْرَتِهِ وَ نَشَرَ الرِّیَاحَ بِرَحْمَتِهِ وَ وَتَّدَ بِالصُّخُورِ مَیَدَانَ أَرْضِهِ و الصلاة على رسوله نبی الرحمة و إمام الأئمة و سراج الأمة المنتخب من طینة الکرم و سلالة المجد الأقدم و مغرس الفخار المعرق و فرع العلاء المثمر المورق و على أهل بیته مصابیح الظلم و عصم الأمم و منار الدین الواضحة و مثاقیل الفضل الراجحة

آرزوی تعجیل در فرج امام عصر،آرزوی بهره‌مندی از عنایت همه جانبه ذات احدی،آرزوی توفیق و سربلندی برای شما عزیزان دانشور،پایان ترم از نظر بنده درسته از لحاظ زمان یک محدوده ای هست،از نظر بنده پایان یک دوره آموزشی است من فکر می‌کنم با یکی دو جلسه بتونیم بحث تشیع رو به یک جایی برسانیم،در چارچوب سرفصل هایی که در نظر گرفته شده انجام وظیفه بکنیم،خب! ما به فرقه کلامی معتزله اشاره کردیم،به اشاعره اشاره کردیم...

جلسه هفتم درس نظریه ها و نقد ادبی

بسم الله الرحمن الرحیم

ادامه درس قبل...

2.نقد ادبی در اثر اموی:

پس از روزگار خلفای راشدین و در عصر اموی به سبب رفاه حال و فراوانی نعمت و امنیتی که در قلمروی اسلامی پدید آمده بود نقد ادبی نیز در کنار رواج گسترده تر شعر و ادب رونق یافت نقد ادبی در عصر اموی در سه حوزه اصلی یعنی حجاز،عراق و شام رونق داشت و بنظر میرسد که غیر از این قلمروها در جای دیگری رواج نداشته است...

جلسه هفتم درس سنایی-در توحید باری تعالی

بسم الله الرحمن الرحیم

سلام و عرض ادب خدمت دوستان و دانشجویان عزیز و گرامی مقطع ارشد همکاران عزیز و محترم

خب! در آخرین روزهای ماه مبارک رمضان هستیم،طاعات و عبادات شما مورد قبول درگاه احدیت،پیشاپیش عید سعید فطر را به شما دوستان عزیز تبریک و تهنیت عرض می کنم،در خدمت شما دوستان عزیز هستیم،اگر شما صحبتی دارید بفرمایید...

او ز ناچیز چیز کرد ترا

خوار بودی و عزیز کرد ترا

آغاز سوره انسان،نام دیگر سوره انسان،دهر هست،یک اشاره ای کوتاه به اون قسمت داره،خداوند می فرماید: هَلْ أَتَىٰ عَلَى الْإِنْسَانِ حِینٌ مِنَ الدَّهْرِ لَمْ یَکُنْ شَیْئًا مَذْکُورًا چند تا آیه آغازین سوره دهر یا انسان رو بخونید،اشاره به آن قسمت ها دارد،که می فرماید: آیا بر انسان روزگارانی نگذشت که چیزی هیچ لایق ذکر نبود؟ إِنَّا خَلَقْنَا الْإِنْسَانَ مِنْ نُطْفَةٍ أَمْشَاجٍ نَبْتَلِیهِ فَجَعَلْنَاهُ سَمِیعًا بَصِیرًا که چند تا آیه بعدی اش هم،اشاره به اون اطعام حضرت علی و حضرت فاطمه و امام حسن و  امام ‌حسین داره،زمانی که می خواستند افطار کنند،یک روز فقیر،بعد یتیم،بعد مسکین اومد،تمام غذای خودشان را به اون افراد دادند،حالا آغاز سوره دهر اشاره میکنه که روزگاری بر انسان گذشت که هیچ شیئ قابل ذکر نبود،هیچی نبود هَلْ أَتَىٰ عَلَى الْإِنْسَانِ حِینٌ مِنَ الدَّهْرِ لَمْ یَکُنْ شَیْئًا مَذْکُورًا آیا روزگاری بر انسان نگذشت که شیئ قابل ذکری نبود إِنَّا خَلَقْنَا الْإِنْسَانَ مِنْ نُطْفَةٍ أَمْشَاجٍ نَبْتَلِیهِ فَجَعَلْنَاهُ سَمِیعًا بَصِیرًا ما انسان را از آب نطفه آمیخته ای از زن و مرد آفریدیم،خلق کردیم،این اشاره به اون قسمت داره که انسان خوار بود،بی ارزش بود،ناچیز بود،چیزی نبود،او زِ ناچیز چیز کرد تو را،خوار بودی عزیز کرد تو را،فردوسی تقریباً عین همین مضمون،می فرماید: که یزدان زِ ناچیز،چیز آفرید،بدان،تا توانایی آرد پدید،چرا این کار را کرد؟ بدان جهت،تا توانایی آرد پدید،میخواست آن توانایی خودش را آشکار کند،در واقع او ز ناچیز چیز کرد تو را،یعنی شما را از عدم آفرید،ای انسان! خار بودی،بی ارزش بودی و تو را با عزت کرد،با ارزش کرد،پس او ز ناچیز،چیز کرد تو را،شما را از عدم آفرید و موجودی بی ارزش بودی،شما را بسیار عزیز و گرامی داشت...

جلسه پانزدهم درس متون‌نظم 2 مثنوی

بسم الله الرحمن الرحیم

سلام بر شما بزرگواران

اون هفته تا بیت 61 را معنا کردیم و متوجه شدید،حالا از بیت 62 ادامه خواهیم داد...

سخرهٔ حس‌اند اهل اعتزال

خویش را سنی نمایند از ضلال

معتزلی ها که یکی از فرقه های شیعی بودند،معتقد هستند که انسان نمیتونه در این دنیا خدا را مشاهده کنه و دیدن جمالِ حق را غیر ممکن می دانند،معتزلی ها اسیر حواسّ ظاهر هستند و از گمراهی،خود را سنّی و مومن می دانند

هر که در حس ماند او معتزلی ست

گر چه گوید سنّیم از جاهلی ست‏

هر کسی که  اسیر حواس ظاهر باشد معتزلی است و اگر هم بگوید مومن هستم،از از نادانی اوست...

جلسه هشتم درس سیر آراء و عقائد اسلامی

بسم الله الرحمن الرحیم

الحَمدُ لِلَّهِ والصَّلَاةُ وَ السَّلَامُ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ وَ عَلَى آلِهِ آلِ اللَّهِ

اللّهُمَّ کُنْ لِوَلِیِّکَ الْحُجَّةِ بْنِ الْحَسَنِ صَلَواتُکَ عَلَیْهِ وَعَلى آبائِهِ فی هذِهِ السّاعَةِ وَفی کُلِّ ساعَةٍ وَلِیّاً وَحافِظاً وَقائِداً وَناصِراً وَدَلیلاً وَعَیْناً حَتّى تُسْکِنَهُ أَرْضَکَ طَوْعاً وَتُمَتِّعَهُ فیها طَویلاً

خب! در بیان اندیشه های فرقه ی کلامی اشاعره بودیم...

جلسه چهارم درس سیر آراء و عقائد اسلامی

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیم‏

الحَمدُ لِلَّهِ رَبِّ العالَمینَ وَ الصَّلَاةُ وَ السَّلَامُ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ وَ عَلَى آلِهِ آلِ اللَّهِ

«اللّهُمَّ کُنْ لِوَلِیِّکَ الْحُجَّةِ بْنِ الْحَسَنِ صَلَواتُکَ عَلَیْهِ وَ عَلى آبائِهِ فی هذِهِ السّاعَةِ وَ فی کُلِّ ساعَةٍ وَلِیّاً وَ حافِظاً وَ قائِدا ‏وَ ناصِراً وَ دَلیلاً وَ عَیْناً حَتّى تُسْکِنَهُ أَرْضَک طَوْعاً وَ تُمَتِّعَهُ فیها طَویلاً»

خدمت شما عزیزان حاضر در کلاس،وقت بخیر عرض میکنم،بهترین درودها و سلام ها تقدیم شما باد...

و امّا بعد...

«الصَّوْم لِی وأَنا أَجْزی بِه»

درس خاقانی و نظامی

بسم الله الرحمن الرحیم

اوّل دفتر به نام ایزد دانا

صانع پروردگار حیّ توانا

اکبر و اعظم خدای عالم و آدم

صورت خوب آفرید و سیرت زیبا

از در بخشندگی و بنده نوازی

مرغ هوا را نصیب و ماهی دریا

سعدی از آن جا که فهم اوست سخن گفت

ور نه کمال تو وهم کی رسد آن جا

سلام و عرض ادب خدمت دانشجویان عزیز و گرامی،به کلاس خودتون خوش آمدید،ابتدائاً،ازابراز لطف همگی سپاسگزارم،همچنین وقت شما بخیر و خوشی باشد و درود و تحیات بنده نثار تک تک شما

من مقّدم بر هر چیز،آرزوی تندرستی و سلامتی دارم برای شما،همچنین عرض تبریک دارم به دو مناسبت،نخست فرا رسیدن ماه مبارک رمضان،ماه مهمانی خداوند،ماه تکامل و ساخته شدن،ماه رسیدن به پاکی ها و خوبی ها،آرزو دارم طاعاتتون مورد قبول درگاه حق واقع بشود و از محضر همگی التماس دعا دارم...

لینک به سایت گنجور...

جلسه سوم درس متون نظم 2 مثنوی معنوی

بسم الله الرحمن الرحیم

سلام

ان شاء الله که روز خوبی را پشت سر گذاشته باشید...

خب! هفته قبل تا بیت 77 تدریس شد ، داستان کنیزک و پادشاه بود

در ادامه،بیت 78 را خواهم گفت:

بخش ۴ - از خداوند ولی‌التوفیق در خواستن توفیق رعایت ادب در همه حالها و بیان کردن وخامت ضررهای بی‌ادبی:

 

از خدا جوییم توفیق ادب

بی‌ادب محروم گشت از لطف رب

از خداوند می خواهیم که به ما ادب بیاموزد زیرا کسی که ادب بندگی را مراعات نکند از لطف پروردگار محروم می ماند.

جلسه دوم درس متون نظم 2 مثنوی معنوی

بسم الله الرحمن الرحیم

سلام

روز شما هم بخیر!

ان شاء الله که روز خوبی را داشته باشید...

خب! جلسه اول قسمت نی نامه را خواندم،امروز حکایت عاشق شدن پادشاهی بر کنیزکی و خریدن کنیزک توسط پادشاه را تدریس میکنم

اول از روی شعر میخونم بعد معنا می کنم

بخش ۲ - عاشق شدن پادشاه بر کنیزک رنجور و تدبیر کردن در صحت او

بشنوید ای دوستان این داستان

خود حقیقت نقد حال ماست آن

جلسه سوم درس سیر آراء و عقائد اسلامی

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمدلله و الصلاه و السلام علی رسول الله

اللّهُمَّ کُنْ لِوَلِیِّکَ الْحُجَّةِ بْنِ الْحَسَنِ صَلَواتُکَ عَلَیْهِ وَ عَلى آبائِهِ فی هذِهِ السّاعَةِ وَ فی کُلِّ ساعَةٍ وَلِیّاً وَ حافِظاً وَ قائِدا ‏وَ ناصِراً وَ دَلیلاً وَ عَیْناً حَتّى تُسْکِنَهُ أَرْضَک َطَوْعاً وَ تُمَتِّعَهُ فیها طَویلاً

مبارکتر شب و خرمترین روز

به استقبالم آمد بخت پیروز

دهلزن گو دو نوبت زن بشارت

که دوشم قدر بود امروز نوروز

"غزل شماره 314 سعدی"

مجدد سال جدید را خدمت شما فرهیختگان و دانشوران عزیز تبریک عرض می کنم،از خدای متعال عاجزانه می خواهیم که این سال و سالهای دیگر را سرشار از حکمت و معرفت و خیر و برکت برای همه بندگانش قرار دهد...

مطالعات زبانی در متن ادبی-جلسه دوم

بسم الله الرحمن الرحیم

جلسه دوم:

دوستان عزیز و گرامی،عرض سلام و ادب،خدمت یکایک شما بزرگواران،امیدوارم که در پناه توفیقات باریتعالی،شادکام،سرافراز و تندرست باشید و حالتون خوب باشه

در خدمت شما هستم،با ادامه درس مطالعات در زبان ادبی...

یک بحث مهم و خیلی جالبی،درباره بخشی از ظرافت های ادبی داشتیم و اون تمثیل و اسلوب معادله و اینها بود،ما مختصری در این باره صحبت کردیم و شما هم محبت کردید همکاری نمودید (درباره اسلوب معادله و مسائلی که داره)

اما خیلی خیلی این مباحث گسترده است و همانطوری که خدمتتون عرض کردم،فوق العاده ارزشمند هست،حالا این جلسه را براتون توضیح میدم و نکات مهمی که باشه را در این خصوص بهتون عرض میکنم...

درس سیر آراء و عقایداسلامی-جلسه دوم

بسم الله الرحمن الرحیم

 

الحَمدُ لِلَّهِ رَبِّ العالَمینَ وَ الصَّلَاةُ وَ السَّلَامُ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ وَ عَلَى آلِهِ آلِ اللَّهِ

تاج سر هستی و بالای همه جا داری

منزلت بخشی و خود منصب بالا داری

همه ی مسئله دانان و فقیهان گفتند

که تو در هر نفست رمز معماّ داری

درس بلاغت کاربردی-جلسه اول

بسم الله الرحمن الرحیم

 

عرض کنم خدمتتون که،پس برای مخاطب ادبیات،در دوره های کارشناسی،فقط مساله پذیرش مطرح هست،یعنی اینکه مخاطب ادبیات،در دوره کارشناسی و کاردانی و دوره های پایین تر،وظیفه اش اینه که،فقط مطالبی رو بگیره و فقط شنونده باشه و نویسنده آنچه را می شنود،در دوره کارشناسی ارشد نه! قلمروی تحقیق و پژوهش توی این دوره باز میشه،علاوه بر اینکه مطالبی رو می شنود،سعی میکنه در قلمرو مطالعه و پژوهش و تحقیق کار کنه و کم کم نظر هم بده و در دوره دکتری دیگه ،خب ،صاحب نظر میشه ،ازش انتظار میره که دیگه بتونه یک مقاله رو کاملا نقد و بررسی کنه،بگه این خوبه،بگه این بده،چگونه هست؟ چجوریه؟ چجوری پیشنهاد بده؟ میشه بهترش کنی؟

درس متون نظم 3 خاقانی و نظامی-جلسه اول

بسم الله الرحمن الرحیم

 

به نام خداوند جان آفرین

حکیم سخن در زبان آفرین

خداوند بخشندهٔ دستگیر

کریم خطا بخش پوزش پذیر

عزیزی که هر کز درش سر بتافت

به هر در که شد هیچ عزت نیافت

"سعدی"