کارشناسی ارشد رشته زبان و ادب فارسی

دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارسنجان

دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارسنجان

کارشناسی ارشد رشته زبان و ادب فارسی

روح اله باصری
دانشجوی مقطع کارشناسی ارشد
رشته زبان و ادب فارسی
دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارسنجان

نویسندگان

 

بسم الله الرحمن الرحیم

دوستان گرامی سلام عرض می کنم خدمت شما بزرگواران،امیدوارم که در پناه توفیقات باریتعالی سلامت سرافراز و تندرست باشید،در خدمت شما عزیزان هستم با ادامه درسمون در خصوص مطالعات ادبی،ما جلسه قبل یک سری مطالب را آغاز کردیم و قرار شد که درباره جناس یک کلاس مجزا داشته باشیم...

۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۰۸ تیر ۰۰ ، ۰۱:۵۴
روح اله باصری

بسم الله الرحمن الرحیم

صدق و کذب در شعر از نظر ارسطو:

جنبه ای از دیدگاه های ارسطو تلاش برای معتدل کردن نظریه افراط آمیز افلاطون در مساله صدق و کذب و نسبت کذب و خطا دادن به شاعران است افلاطون بر این باور بود که توان شاعر در تالیف شعر با توان انسان های دیگر در شرح و توصیف عقلانی از امور فرق می کند بعبارت دیگر توصیف شاعر از امور مبنای علمی ندارد و اساس رویارویی افلاطون با شعر نیز در همین است ارسطو معتقد است که معنای صدق و کذب در قلمروی شعر با آنچه در زندگی و یا در حوزه سایر هنرها وجود دارد متفاوت است...

۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۰۷ تیر ۰۰ ، ۱۹:۴۵
روح اله باصری

بسم الله الرحمن الرحیم

افلاطون:

روشن است که داوری های اریستوفان و معاصران او غالبا صورت عملی داشته و بیشتر میتواند در مباحث عملی نقد مطرح باشد تا مباحث نظری و نظریه ادبی به همین سبب باید گفت که آراء نظری عام در نقد ادبی با افلاطون شروع شده است...

۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۰۷ تیر ۰۰ ، ۱۹:۴۲
روح اله باصری

بسم الله الرحمن الرحیم

ادامه نقد دوره عباسی:

قدامه بن جعفر منتقد برجسته دیگری در عصر عباسی است وی دو کتاب در نقد نثر و نظم تالیف کرد این دو اثر بیشتر در زمینه مسائل بلاغی است و به همین علت است که برخی پژوهشگران بر این اعتقادند که او در مباحث نظری نقد مطالب چندان مهمی مطرح نکرده است او با این احوال در تقدیم اصطلاحات بلاغی و بهره گیری از معیارهای بلاغت یونان بسیار تلاش کرد و علمای بزرگی مثل سکّاکی و سعد الدین تفتازانی و دیگران که پس از او آمدند از وی تاثیر بسیار گرفتند بنظر میرسد که در معیارهایی که برای بلاغت مطرح کرده بر آن بوده تا در شناخت و نقد شعر دانشی بنا نهد که به مدد آن بتوان شعر نیک را از بد تشخیص داد او در این کار خود از ارسطو و کتاب فن شعرش متاثر شده است نکته دیگر که جالب توجه است اینست که شعر را از مقوله اخلاق جدا دانسته است موضوع مشهور و پر دامنه مقایسه و موازنه ابوطمّام از جمله موضوعات حاشیه ای در جریان های انتقادی عصر عباسی است...

۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۰۵ تیر ۰۰ ، ۲۰:۳۶
روح اله باصری

بسم الله الرحمن الرحیم

ادامه درس قبل...

2.نقد ادبی در اثر اموی:

پس از روزگار خلفای راشدین و در عصر اموی به سبب رفاه حال و فراوانی نعمت و امنیتی که در قلمروی اسلامی پدید آمده بود نقد ادبی نیز در کنار رواج گسترده تر شعر و ادب رونق یافت نقد ادبی در عصر اموی در سه حوزه اصلی یعنی حجاز،عراق و شام رونق داشت و بنظر میرسد که غیر از این قلمروها در جای دیگری رواج نداشته است...

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۵ تیر ۰۰ ، ۱۹:۰۰
روح اله باصری

بسم الله الرحمن الرحیم

ادامه درس قبل...

3. نقد شاعران:

سهم قابل توجهی از دریافت های انتقادی در میراث ادبی فارسی متعلق به شاعرانی است که ضمن اشعار خود فوایدی انتقادی را در توصیف از شعر خویش و یا خرده گیری بر سروده های دیگران عرضه کرده اند نمونه های چنین نقدهایی در شعر فارسی بسیار است از کهن ترین موارد آن اشاره ای است که رودکی در قصیده مادر می را بکرد باید قربان به جنبه ای از شعر خود یعنی برخورداری از لفظ خوب و معنی آسان دارد و یا داوری شهید بلخی در خطاب به شاعری از معاصران خود که شعرش را بی بهره از لذت و حکمت داسته است و میرساند که حضور چنین مواردی از نظر شهید بلخی معیارهای ارزشمندی در شعر دانسته میشده است...

۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۰۵ تیر ۰۰ ، ۱۷:۵۲
روح اله باصری

بسم الله الرحمن الرحیم

ادامه درس قبل...

2. نقد ادیبان:

صرفنظر از تذکره ها آنچه در کتابهای معتبر ادبی دیگر آمده است نیز گویای آراء و دریافت های در نقد ادبی است و میتواند نشان دهنده جنبه هایی از تاملات انتقادی در میراث ادبی گذشته ما باشد و میتوان در این مورد به منابعی همچون: چهار مقاله،ترجمان البلاغه،المعجم بهارستان جامی و چند اثر دیگر اشاره کرد.

کتاب چهار مقاله:

آراء انتقادی نظامی عروضی مولف کتاب چهار مقاله در دو مقاله شاعری و دبیری شایسته توجه و اهمیت است اگرچه بسیاری از نکته های تاریخی و استنباط های ادبی نظامی خالی از اشکال نیست اما نکات متعدد انتقادی آنرا بصورت یکی از منابع قابل اعتنا در نقد گذشته در آورده است. آنچه نظامی در اولین بند مقاله شاعری آورده یکی از پر مغزترین دریافت های نظری قدما در نقد شعر است...

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۵ تیر ۰۰ ، ۱۶:۴۸
روح اله باصری

بسم الله الرحمن الرحیم

ضرورت نقد ادبی:

هنگامی که سخن از ضرورت نقد ادبی به میان می آید ابتدا این سوال مطرح میشود که آیا ادبیات میتواند بدون نقد ادبی وجود داشته باشد و به کار خود ادامه دهد؟ پاسخ آنست که ادبیات میتواند بدون نقد ادبی نیز وجود داشته باشد. همچنانکه زبان میتواند بدون وجود دستور زبان موجودیت خود را حفظ کند. دلیل این سخن آنست که آثار ادبی مقدم بر نقد ادبی بوده اند و بخش عمده ای از آنچه بعنوان اصول نقد ادبی مطرح میشود برگرفته از خصوصیات و ویژگی های آثار ادبی است آنچه منتقد انجام می دهد...

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۵ تیر ۰۰ ، ۱۴:۱۹
روح اله باصری

بسم الله الرحمن الرحیم

ادامه جلسه قبل...

اهداف مورد نقد:

2. ارزیابی:

ارزیابی در نقد به مدد تجربه مندی های منتقد حاصل میشود و این کار تنها پس از دقت در آثار ادبی با تلاش فکری خلاق و بازگشت به تجربه های پیشین و مقایسه نمودهای ادبی با یکدیگر بدست می آید تطبیق ها و مقایسه های منتقد مدیون خوانده ها و یافته های پیشین اوست و چه بسا! منتقدی به مدد آثار معاصر یک اثر و یا نمونه های کهن تر به این مقایسه و ارزیابی دست بزند برای مثال در شعر فارسی مقایسه گشتاسب نامه دقیقی با شاهنامه فردوسی میتواند ارزیابی و قضاوت ما را درباره هر یک از این دو اثر تقویت بخشد باید توضیح داد که دقیقی از شاعران عصر سامانی است او اندکی پیش از فردوسی بنا به شرایط روزگار که گرایش به حماسه ها و جنبه های ملی را تقویت می کرد به نظم شاهنامه پرداخت و پس از سرودن بخشی از آن از دنیا رفت فردوسی مدت زمانی بعد در حدود هزار بیت از سروده های دقیقی را که درباره ظهور زرتشت و حکومت گشتاسب است در شاهنامه خود گنجاند و بدین ترتیب امکان مقایسه ای میان دو متن حماسی و ارزیابی آنها را فراهم ساخت نظم شاهنامه دقیقی بر اساس شاهنامه ابو منصوری که کاملترین شاهنامه منصور بوده است صورت گرفته و بی تردید سبک دقیقی هم در سرودن شاهنامه از کیفیت خوبی برخوردار است ولی میان سبک او و سبک فردوسی تفاوت بسیاری است درک این تفاوت و قضاوت درباره این دو اثر بر اساس مقایسه چند جانبه گویای آنست که...

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۵ تیر ۰۰ ، ۱۲:۲۲
روح اله باصری

بسم الله الرحمن الرحیم

نقد و انتقاد:

واژه نقد در زبان فارسی معانی متعددی دارد و از آن جمله است پول رایج پول نقد که در مقابل نسیه هست صره گزینی ارزیابی و سنجیدن به محک زدن خوب و بد چیزی را نشان دادن و بهترین راه برگزیدن

واژه نقد گاه مترادف با انتقاد بکار میرود ولی در عرف و کاربرد متداول زبان تفاوت محسوسی میان نقد و انتقاد به چشم می خورد یعنی انتقاد را غالبا در مفهوم بیان کاستی های یک چیز و خرده گیری از کاری یا کسی می آورند در حالیکه نقد را در چنین مفهومی بکار نمی گیرند و آنرا برای ارزیابی امور و آثار ذهنی،فکری،هنری و فرهنگی مورد استفاده قرار می دهند. گفتنی است که واژه انتقاد نیز گاه در مفهوم گسترده تر خود بکار می رود و در چنین حالتی مترادف با واژه نقد آورده می شود.

کسی را که به نقد یا انتقاد می پردازد ناقد یا منتقد می گویند و این دو واژه را غالبا مترادف یکدیگر بکار می برند.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۵ تیر ۰۰ ، ۱۰:۵۳
روح اله باصری

بخش ۹ - فرستادن پادشاه رسولان به سمرقند به آوردن زرگر

طبیب ماجرا را با شاه در میان گذاشت،حالا شاه قاصدهایی را به سمرقند میفرستد تا اون مرد زرگر را بیاورند.

شه فرستاد آن طرف یک دو رسول

حاذقان و کافیان بس عدول

حاذق به معنی عادل،کافی با کفایت،عدول،عادل،دادگر،شاه دو فرستاده ماهر با کفایت و عادل و درستکار را روانه سمرقند کرد.

تا سمرقند آمدند آن دو رسول

پیش آن زرگر شنگ فَضول

شنگ به معنای خوشحال،فضول به معنای صاحب هنر،صاحب فضل،آن دو فرستاده برای دیدن زرگرِ خوشحالِ صاحب هنر تا سمرقند آمدند.

کای لطیف استاد کامل معرفت

فاش اندر شهرها از تو صفت

گفتند که ای استاد کامل آگاه در تمام شهرها توصیف مهارت و هنر تو زبانزد همه است.

نَک فلان شه از برای زرگری

اختیارت کرد زیرا مهتری

اینک فلان شاه تو را برای زرگری برگزیده است زیرا تو از همه بهتر و ماهرتری...

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۵ خرداد ۰۰ ، ۰۶:۳۲
روح اله باصری

بسم الله الرحمن الرحیم

سلام و عرض ادب خدمت دوستان و دانشجویان عزیز و گرامی مقطع ارشد همکاران عزیز و محترم

خب! در آخرین روزهای ماه مبارک رمضان هستیم،طاعات و عبادات شما مورد قبول درگاه احدیت،پیشاپیش عید سعید فطر را به شما دوستان عزیز تبریک و تهنیت عرض می کنم،در خدمت شما دوستان عزیز هستیم،اگر شما صحبتی دارید بفرمایید...

او ز ناچیز چیز کرد ترا

خوار بودی و عزیز کرد ترا

آغاز سوره انسان،نام دیگر سوره انسان،دهر هست،یک اشاره ای کوتاه به اون قسمت داره،خداوند می فرماید: هَلْ أَتَىٰ عَلَى الْإِنْسَانِ حِینٌ مِنَ الدَّهْرِ لَمْ یَکُنْ شَیْئًا مَذْکُورًا چند تا آیه آغازین سوره دهر یا انسان رو بخونید،اشاره به آن قسمت ها دارد،که می فرماید: آیا بر انسان روزگارانی نگذشت که چیزی هیچ لایق ذکر نبود؟ إِنَّا خَلَقْنَا الْإِنْسَانَ مِنْ نُطْفَةٍ أَمْشَاجٍ نَبْتَلِیهِ فَجَعَلْنَاهُ سَمِیعًا بَصِیرًا که چند تا آیه بعدی اش هم،اشاره به اون اطعام حضرت علی و حضرت فاطمه و امام حسن و  امام ‌حسین داره،زمانی که می خواستند افطار کنند،یک روز فقیر،بعد یتیم،بعد مسکین اومد،تمام غذای خودشان را به اون افراد دادند،حالا آغاز سوره دهر اشاره میکنه که روزگاری بر انسان گذشت که هیچ شیئ قابل ذکر نبود،هیچی نبود هَلْ أَتَىٰ عَلَى الْإِنْسَانِ حِینٌ مِنَ الدَّهْرِ لَمْ یَکُنْ شَیْئًا مَذْکُورًا آیا روزگاری بر انسان نگذشت که شیئ قابل ذکری نبود إِنَّا خَلَقْنَا الْإِنْسَانَ مِنْ نُطْفَةٍ أَمْشَاجٍ نَبْتَلِیهِ فَجَعَلْنَاهُ سَمِیعًا بَصِیرًا ما انسان را از آب نطفه آمیخته ای از زن و مرد آفریدیم،خلق کردیم،این اشاره به اون قسمت داره که انسان خوار بود،بی ارزش بود،ناچیز بود،چیزی نبود،او زِ ناچیز چیز کرد تو را،خوار بودی عزیز کرد تو را،فردوسی تقریباً عین همین مضمون،می فرماید: که یزدان زِ ناچیز،چیز آفرید،بدان،تا توانایی آرد پدید،چرا این کار را کرد؟ بدان جهت،تا توانایی آرد پدید،میخواست آن توانایی خودش را آشکار کند،در واقع او ز ناچیز چیز کرد تو را،یعنی شما را از عدم آفرید،ای انسان! خار بودی،بی ارزش بودی و تو را با عزت کرد،با ارزش کرد،پس او ز ناچیز،چیز کرد تو را،شما را از عدم آفرید و موجودی بی ارزش بودی،شما را بسیار عزیز و گرامی داشت...

۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۱۰ خرداد ۰۰ ، ۰۴:۵۵
روح اله باصری

بسم الله الرحمن الرحیم

الحَمدُ لِلَّهِ والصَّلَاةُ وَ السَّلَامُ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ وَ عَلَى آلِهِ آلِ اللَّهِ

آنچه ضیاء بخش شب تار ماست

حمد خـداوند جهــاندار ماست

ای به نامت افتتاح نامه ها

وی به یادت گرمی هنگامه ها
نام تو دیباچه دیوان عشق

یاد تو سرمایه دکان عشق
کار زاهدذکر و ذکر نام تو

جان عاشق مست و مست جام تو

نام تو دیباچه دیوان عشق

یاد تو سرمایه دوکان عشق

کار زاهد ذکر و ذکر نام تو

جان عاشق مست و مست جام تو

نامجو از نام تو بی حاصلان

کامجو از جام تو صاحبدلان

از شعاع ماه مه افروز تو

وز فروغ مهر طلعت سوز تو

بر توی پیرایه مه پیکران

ذره ای سرمایه خوش منذران

 

این اشعاری رو که خوندم خدمتتون،از مقدمه کتاب وامق و عذرایی است که بنده و جناب آقای دکتر کاووس حسنلی این کتاب را تصحیح کردیم،چاپ کردیم،چاپ های دیگرش هم موجود هست،چون یک خمسه ای بود،خمسه حسینی شیرازی،مهر و ماه،وامق و عذرا،اشتر نامه،وصف الحال،الهی‌نامه،که  ۴ دفترش چاپ شده،انشاءالله در فرصتی نه چندان دور،دفتر پنجم اش نیز چاپ خواهد شد،حالا اگر فرصتی بود که من یک جلد از اینها را تقدیم کردم خدمتتون که در مقدمه این کتاب مفصل،در رابطه با چگونگی کار اشاره شده،حالا اگر دسترسی به یک صورتی اتفاق می‌افتاد من یک جلدی از اینها را تقدیم میکردم خدمتتون که بدانید چه کاری صورت گرفته است،خب! جلسه قبل وعده کردیم که امروز،درباره فرقه کلامی مرجعه صحبت کنیم و جلسه‌های آینده،درباره شیعه و اندیشه های شیعه که در ادبیات فارسی راه پیدا کرده است،قرار بود که دوستان خودشون هم مطالعه ای داشته باشند،یک تلاشی داشته باشند،تا بدانند به چه صورت است؟

۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۰۹ خرداد ۰۰ ، ۱۸:۵۰
روح اله باصری

بسم الله الرحمن الرحیم

سلام بر شما بزرگواران

اون هفته تا بیت 61 را معنا کردیم و متوجه شدید،حالا از بیت 62 ادامه خواهیم داد...

سخرهٔ حس‌اند اهل اعتزال

خویش را سنی نمایند از ضلال

معتزلی ها که یکی از فرقه های شیعی بودند،معتقد هستند که انسان نمیتونه در این دنیا خدا را مشاهده کنه و دیدن جمالِ حق را غیر ممکن می دانند،معتزلی ها اسیر حواسّ ظاهر هستند و از گمراهی،خود را سنّی و مومن می دانند

هر که در حس ماند او معتزلی ست

گر چه گوید سنّیم از جاهلی ست‏

هر کسی که  اسیر حواس ظاهر باشد معتزلی است و اگر هم بگوید مومن هستم،از از نادانی اوست...

۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۰۷ خرداد ۰۰ ، ۲۱:۴۱
روح اله باصری

بسم الله الرحمن الرحیم

الحَمدُ لِلَّهِ والصَّلَاةُ وَ السَّلَامُ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ وَ عَلَى آلِهِ آلِ اللَّهِ

اللّهُمَّ کُنْ لِوَلِیِّکَ الْحُجَّةِ بْنِ الْحَسَنِ صَلَواتُکَ عَلَیْهِ وَعَلى آبائِهِ فی هذِهِ السّاعَةِ وَفی کُلِّ ساعَةٍ وَلِیّاً وَحافِظاً وَقائِداً وَناصِراً وَدَلیلاً وَعَیْناً حَتّى تُسْکِنَهُ أَرْضَکَ طَوْعاً وَتُمَتِّعَهُ فیها طَویلاً

خب! در بیان اندیشه های فرقه ی کلامی اشاعره بودیم...

۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۰۷ خرداد ۰۰ ، ۰۸:۳۷
روح اله باصری

بسم الله الرحمن الرحیم

با عرض سلام و ادب و احترام خدمت دوستان گرامی،در این جلسه که جلسه جبرانی است به علت اینکه دانشجویان نتوانستند در کلاس رسمی حضور پیدا بکنند،نگاهی خواهیم داشت به بررسی های زبانشناسی،در حوزه صنعت های بدیعی،خب! ما می دونیم که در علم بلاغت،سه شاخه مستقل وجود داره:

  • معانی
  • بیان
  • بدیع

و میدونیم که بدیع دارای چه صنعت های ادبی هست و حالا بررسی هایی در حوزه زبان‌شناسی صورت گرفته که در واقع در خصوص مقوله بدیع،یعنی صنعت های ادبی حوزه علم بدیع را از جهت زبان شناسی،به صورتی کلی و مختصر در واقع بررسی می کنیم و یک طبقه ‌بندی نسبتاً متفاوت از صنعت‌های بدیعی می‌شود،در حوزه زبان شناسی،یعنی زبان شناسان در بررسی های خودشون از صنعت های ادبی علم بدیع،متوجه شدند که گاهی اوقات قُدَما برای صنعت های ادبی اصطلاح تراشی می کردند و گاهی اوقات عناوینی که برای هر مقوله زیبا شناختی مثل سجع یا جناس یا انواع جناس یا امثال این ها،عنوانی که برای صنعت انتخاب می‌کردند در واقع بگونه ای عنوان تراشی و اصطلاح تراشی است،اینه که زبان شناس ها این صنعت ها را جداگانه بررسی کردند و بر اساس ویژگی هایی که دارند یک تقسیم بندی و طبقه بندی دقیق تر و علمی تر از این صنعت ها ارائه کردند،خب! یکی از این دسته ها،در واقع صنعت هایی هستند که حاصل تکرار آواییست،صنعت هایی که حاصل تکرار آوایی کامل هستند،این دسته از صنعت ها،در واقع از طریق تکرار کامل یک صورت زبانی به وجود می آید،حالا من نمونه اش را براتون میخونم در شعر اخوان ثالث:

سلامم را تو پاسخ گوی،در بگشای،منم من،میهمان هر شبت،لولی وش مغموم،منم من،سنگ تیپا خورده ی رنجور،منم،دشنام پست آفرینش،نغمه ناجور...

۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۳۰ ارديبهشت ۰۰ ، ۰۵:۰۵
روح اله باصری

بسم الله الرحمن الرحیم

عرض سلام و ادب خدمت شما بزرگواران

امیدوارم که به فضل پروردگار سلامت و تندرست باشید،ممنون که به کلاس تشریف آوردید،عرض ام به حضورتون که برای جلسه امروز،ما انشاءالله با هم غزلی از صائب تبریزی را می خوانیم و صنعت های ادبی آن را با هم مشخص می کنیم،یعنی به کمک همدیگر مثل جلسه قبلی که کار کردیم،درباره تشبیه مرکب،تشبیه و تمثیل، این جلسه هم همین کار را انجام می دهیم،منتها دیگه به این صورت نیست،مثل جلسه قبل،که ما ابیاتی را انتخاب کرده بودیم،که تشبیه مرکب یا تمثیل داشتند،در این جلسه یک غزلی را انتخاب کردیم،که ممکنه هر صنعتی داشته باشه،ما تاکید مون بر همون موضوع اصلی یعنی تشبیه مرکب و تمثیل و ارسال المثل،اما در کنارش حالا هر صنعت دیگری هم که پیدا کردیم،یا ممکنه یک بیتی ممکنه صنعتی نداشته باشد اصلا،ببینیم چکار می کنیم با همدیگه،ببینیم با کمک از خرد جمعی،انشاالله بتوانیم به نتایج خوبی برسیم،شعر از صائب تبریزی،داخل گنجور هست،راحت تر از کتاب هست،میگه:

شد زِ سرگردانی من،بس که حیران،گِردباد

کَرد گَردَش را فَرامُش در بیابان گِردباد

۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۳۰ ارديبهشت ۰۰ ، ۰۱:۲۷
روح اله باصری

بسم الله الرحمن الرحیم

به نام آن که جان را فکرت آموخت

چراغ دل به نور جان برافروخت

ز فضلش هر دو عالم گشت روشن

ز فیضش خاک آدم گشت گلشن

توانایی که در یک طرفةالعین

ز کاف و نون پدید آورد کونین

چو قاف قدرتش دم بر قلم زد

هزاران نقش بر لوح عدم زد

با یاد خدای مهربان،آرزوی سربلندی و سرافرازی برای شما عزیزان دانشور و فرهیخته،من چند تا بیت از مولانا امروز عرض میکنم تا متوجه شوید که وقتی صحبت از سیر آراء و عقائد و تاثیر آن در ادب فارسی می شود چیست؟

۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۲۶ ارديبهشت ۰۰ ، ۰۱:۰۶
روح اله باصری

بسم الله الرحمن الرحیم

الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی لَا یَبْلُغُ مِدْحَتَهُ الْقَائِلُونَ وَ لَا یُحْصِی نَعْمَاءَهُ الْعَادُّونَ وَ لَا یُؤَدِّی حَقَّهُ الْمُجْتَهِدُونَ الَّذِی لَا یُدْرِکُهُ بُعْدُالْهِمَمِ وَ لَا یَنَالُهُ غَوْصُ الْفِطَنِ الَّذِی لَیْسَ لِصِفَتِهِ حَدٌّ مَحْدُودٌ وَ لَا نَعْتٌ مَوْجُودٌ وَ لَا وَقْتٌ مَعْدُودٌ وَ لَا أَجَلٌ مَمْدُودٌ فَطَرَ الْخَلَائِقَ بِقُدْرَتِهِ وَ نَشَرَ الرِّیَاحَ بِرَحْمَتِهِ وَ وَتَّدَ بِالصُّخُورِ مَیَدَانَ أَرْضِهِ و الصلاة على رسوله نبی الرحمة و إمام الأئمة و سراج الأمة المنتخب من طینة الکرم و سلالة المجد الأقدم و مغرس الفخار المعرق و فرع العلاء المثمر المورق و على أهل بیته مصابیح الظلم و عصم الأمم و منار الدین الواضحة و مثاقیل الفضل الراجحة

آرزوی توفیق و سر بلندی دارم برای شما دانشوران عزیز،از خدای بزرگ میخواهم که در مسیر بندگی،همگان را مورد عنایت ویژه خودش قرار دهد.

در بررسی سیر آراء و عقائد متکلمان اسلامی هستیم،من به اختصار عرض می کنم سرفصل های این درس را،تا دوستان بتوانند بصورت آزاد خودشون نیز مطالعه کنند،بررسی کنند و محور کار ما هم بر سر همین سرفصل هاست،در کنار و چارچوب همین سر فصل هاست،شاید کلاس و وقت آن پاسخگوی همه این موضوع ها نباشد،بنابراین باید شما تلاش و کوشش کنید،گوش بفرمائید که خودتان پیرامون این موارد اطلاعاتی را بدست آورید...

۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۲۶ ارديبهشت ۰۰ ، ۰۰:۵۳
روح اله باصری

بسم الله الرحمن الرحیم

اَلْحَمدُللّهِ الّذی کَشَفَ لِأولیائِه بَواطِنَ مَلکوتِهِ، وَقَشَعَ لِأَصفیائِهِ سَرائرَ جبروتِهِ، وَأراقَ دَمَ المحبّینَ بِسَیفِ جَلالِه، وأذاقَ سِرَّ المشتاقینَ رَوْحَ وِصالِه هو الْمُحیی لِمَواتِ الْقُلوبِ بأنوارِ إدراکه، وَالمُنعِشُ لها بِراحَةِ رَوْحِ الْمَعْرِفَةِ بَنَشْرِ أسمائه وَالصَّلوةُ وَ السَّلَامُ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ وَ عَلَى آلِهِ و أصحابه

از محضر خدای متعال،آرزوی قبولی طاعات،نیایش ها و ستایش های همه شما عزیزان را دارم...

۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۱۳ ارديبهشت ۰۰ ، ۰۱:۵۲
روح اله باصری

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیم‏

الحَمدُ لِلَّهِ رَبِّ العالَمینَ وَ الصَّلَاةُ وَ السَّلَامُ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ وَ عَلَى آلِهِ آلِ اللَّهِ

«اللّهُمَّ کُنْ لِوَلِیِّکَ الْحُجَّةِ بْنِ الْحَسَنِ صَلَواتُکَ عَلَیْهِ وَ عَلى آبائِهِ فی هذِهِ السّاعَةِ وَ فی کُلِّ ساعَةٍ وَلِیّاً وَ حافِظاً وَ قائِدا ‏وَ ناصِراً وَ دَلیلاً وَ عَیْناً حَتّى تُسْکِنَهُ أَرْضَک طَوْعاً وَ تُمَتِّعَهُ فیها طَویلاً»

خدمت شما عزیزان حاضر در کلاس،وقت بخیر عرض میکنم،بهترین درودها و سلام ها تقدیم شما باد...

و امّا بعد...

«الصَّوْم لِی وأَنا أَجْزی بِه»

۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۰۷ ارديبهشت ۰۰ ، ۱۹:۳۵
روح اله باصری

بسم الله الرحمن الرحیم

اوّل دفتر به نام ایزد دانا

صانع پروردگار حیّ توانا

اکبر و اعظم خدای عالم و آدم

صورت خوب آفرید و سیرت زیبا

از در بخشندگی و بنده نوازی

مرغ هوا را نصیب و ماهی دریا

سعدی از آن جا که فهم اوست سخن گفت

ور نه کمال تو وهم کی رسد آن جا

سلام و عرض ادب خدمت دانشجویان عزیز و گرامی،به کلاس خودتون خوش آمدید،ابتدائاً،ازابراز لطف همگی سپاسگزارم،همچنین وقت شما بخیر و خوشی باشد و درود و تحیات بنده نثار تک تک شما

من مقّدم بر هر چیز،آرزوی تندرستی و سلامتی دارم برای شما،همچنین عرض تبریک دارم به دو مناسبت،نخست فرا رسیدن ماه مبارک رمضان،ماه مهمانی خداوند،ماه تکامل و ساخته شدن،ماه رسیدن به پاکی ها و خوبی ها،آرزو دارم طاعاتتون مورد قبول درگاه حق واقع بشود و از محضر همگی التماس دعا دارم...

لینک به سایت گنجور...

۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۰۴ ارديبهشت ۰۰ ، ۲۳:۱۸
روح اله باصری

بسم الله الرحمن الرحیم

سلام

ان شاء الله که روز خوبی را پشت سر گذاشته باشید...

خب! هفته قبل تا بیت 77 تدریس شد ، داستان کنیزک و پادشاه بود

در ادامه،بیت 78 را خواهم گفت:

بخش ۴ - از خداوند ولی‌التوفیق در خواستن توفیق رعایت ادب در همه حالها و بیان کردن وخامت ضررهای بی‌ادبی:

 

از خدا جوییم توفیق ادب

بی‌ادب محروم گشت از لطف رب

از خداوند می خواهیم که به ما ادب بیاموزد زیرا کسی که ادب بندگی را مراعات نکند از لطف پروردگار محروم می ماند.

۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۰۱ ارديبهشت ۰۰ ، ۰۰:۲۷
روح اله باصری

بسم الله الرحمن الرحیم

سلام

روز شما هم بخیر!

ان شاء الله که روز خوبی را داشته باشید...

خب! جلسه اول قسمت نی نامه را خواندم،امروز حکایت عاشق شدن پادشاهی بر کنیزکی و خریدن کنیزک توسط پادشاه را تدریس میکنم

اول از روی شعر میخونم بعد معنا می کنم

بخش ۲ - عاشق شدن پادشاه بر کنیزک رنجور و تدبیر کردن در صحت او

بشنوید ای دوستان این داستان

خود حقیقت نقد حال ماست آن

۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۰۱ ارديبهشت ۰۰ ، ۰۰:۲۳
روح اله باصری

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمدلله و الصلاه و السلام علی رسول الله

اللّهُمَّ کُنْ لِوَلِیِّکَ الْحُجَّةِ بْنِ الْحَسَنِ صَلَواتُکَ عَلَیْهِ وَ عَلى آبائِهِ فی هذِهِ السّاعَةِ وَ فی کُلِّ ساعَةٍ وَلِیّاً وَ حافِظاً وَ قائِدا ‏وَ ناصِراً وَ دَلیلاً وَ عَیْناً حَتّى تُسْکِنَهُ أَرْضَک َطَوْعاً وَ تُمَتِّعَهُ فیها طَویلاً

مبارکتر شب و خرمترین روز

به استقبالم آمد بخت پیروز

دهلزن گو دو نوبت زن بشارت

که دوشم قدر بود امروز نوروز

"غزل شماره 314 سعدی"

مجدد سال جدید را خدمت شما فرهیختگان و دانشوران عزیز تبریک عرض می کنم،از خدای متعال عاجزانه می خواهیم که این سال و سالهای دیگر را سرشار از حکمت و معرفت و خیر و برکت برای همه بندگانش قرار دهد...

۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۳۱ فروردين ۰۰ ، ۱۶:۲۳
روح اله باصری

بسم الله الرحمن الرحیم

جلسه دوم:

دوستان عزیز و گرامی،عرض سلام و ادب،خدمت یکایک شما بزرگواران،امیدوارم که در پناه توفیقات باریتعالی،شادکام،سرافراز و تندرست باشید و حالتون خوب باشه

در خدمت شما هستم،با ادامه درس مطالعات در زبان ادبی...

یک بحث مهم و خیلی جالبی،درباره بخشی از ظرافت های ادبی داشتیم و اون تمثیل و اسلوب معادله و اینها بود،ما مختصری در این باره صحبت کردیم و شما هم محبت کردید همکاری نمودید (درباره اسلوب معادله و مسائلی که داره)

اما خیلی خیلی این مباحث گسترده است و همانطوری که خدمتتون عرض کردم،فوق العاده ارزشمند هست،حالا این جلسه را براتون توضیح میدم و نکات مهمی که باشه را در این خصوص بهتون عرض میکنم...

۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۲۸ فروردين ۰۰ ، ۰۷:۱۹
روح اله باصری

بسم الله الرحمن الرحیم

نقد ادبی:

نقد ادبی یا سخن سنجی،دانشی برای بررسی ویژگی ها و تفسیر نقاط قوت و ضعفِ یک اثر ادبی و تحلیل و ارزیابی آن،در کنار تشریح جوانب پیچیده آثار ادبی و روشی برای سنجش اعتبار و مقام آنهاست،به کسی که نقد ادبی میداند منتقد ادبی می گویند،نقد ادبی به معنای مطالعه،بحث،ارزیابی و تفسیر محصولات ادبی است،نقد ادبی میتواند به شکل یک گفتمان نظری،بر اساس نظریه ادبی باشد،یا بحث مفصل تری که حالت گزارش گونه،در باب یک اثر ادبی داشته باشد،این نوشته های گزارش گونه،اغلب در قالب نوشته های روزنامه نگاری،یا یادداشت هایی در زمان پدیدار شدن آثار ادبی رخ می نماید و در مواردی با قضاوت هایی یا اظهار نظرهایی در مورد خوب بودن یا نبودن،ارزشمند بودن یا نبودن اثر ادبی،همراه است...

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۶ فروردين ۰۰ ، ۱۵:۰۹
روح اله باصری

بسم الله الرحمن الرحیم

عرض سلام و ادب و احترام،خدمت شما دانشجویان عزیز و گرامی،رشته زبان و ادبیات فارسی در مقطع کارشناسی ارشد

خب! این جلسه،مقدمه ای کوتاه در مورد درس سنایی و ناصر خسرو خدمتتون عرض میکنم...

سنایی بعنوان آغاز گر عرفان در شعر فارسی هست،اولین شاعری که عرفان را بطور جدی وارد شعر فارسی کرد،سنایی غزنوی هست (در کتاب بسیار معروف حدیقه الحقیقه) اما چون سنایی آغازگر عرفان در ادبیات و فارسی هست،در واقع،هم به عقل توجه می کند،هم به عشق...

هست اعضا چو شهر و پیشه وران

عقل دستور و دل در او سلطان

برای درس ناصر خسرو و سنایی،کتاب حدیقه سنایی غزنوی،به تصحیح مرحوم مدرس رضوی و دیوان ناصر خسرو را دوستان تهیه بفرمایند.کاری را که دوستان باید بصورت عملی انجام بدهند، ان شاء الله تا پایان ترم،نوشتن یک مقاله هست در مورد ناصر خسرو و یا در مورد سنایی غزنوی،بطور مثال،حکمت نظری و عملی در اندیشه های ناصر خسرو ،یا مبانی حکت نظری،یا مبانی حکمت عملی در اندیشه های ناصر خسرو،یا وجوه تشابه و تمایز میان،عرفانی که سنایی در قرن ششم مطرح میکنه با عرفان حضرت مولانا یا هر موضوع دیگری که به ذهن دوستان میرسه

  1. مقاله ای که دوستان قرار هست بنویسند شامل این قسمت ها خواهد بود:
  1. موضوع
  2. چکیده یا همون ابسترکت که در واقع شامل حدود 500 کلمه خواهد بود
  3. مقدمه (معرفی موضوع بصورت گسترده تر و آوردن نمونه ای از متن اصلی در قسمت مقدمه و توضیح دادن در مورد آن)
  4. متن مقاله
  5. نتیجه گیری،دستاوردهای بدست آمده از مقاله
  6. فهرست منابع و ماخذ

دوستان،شما تا پایان نیم سال تحصیلی فرصت خواهید داشت،مقاله را آماده نموده،اما،تمام قسمت هایی را که در نوشتن مقاله نیاز هست انجام شود،حتما رعایت نمایید.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۶ فروردين ۰۰ ، ۱۲:۵۸
روح اله باصری

بسم الله الرحمن الرحیم

 

الحَمدُ لِلَّهِ رَبِّ العالَمینَ وَ الصَّلَاةُ وَ السَّلَامُ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ وَ عَلَى آلِهِ آلِ اللَّهِ

تاج سر هستی و بالای همه جا داری

منزلت بخشی و خود منصب بالا داری

همه ی مسئله دانان و فقیهان گفتند

که تو در هر نفست رمز معماّ داری

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۴ فروردين ۰۰ ، ۱۷:۲۳
روح اله باصری

بسم الله الرحمن الرحیم

 

عرض کنم خدمتتون که،پس برای مخاطب ادبیات،در دوره های کارشناسی،فقط مساله پذیرش مطرح هست،یعنی اینکه مخاطب ادبیات،در دوره کارشناسی و کاردانی و دوره های پایین تر،وظیفه اش اینه که،فقط مطالبی رو بگیره و فقط شنونده باشه و نویسنده آنچه را می شنود،در دوره کارشناسی ارشد نه! قلمروی تحقیق و پژوهش توی این دوره باز میشه،علاوه بر اینکه مطالبی رو می شنود،سعی میکنه در قلمرو مطالعه و پژوهش و تحقیق کار کنه و کم کم نظر هم بده و در دوره دکتری دیگه ،خب ،صاحب نظر میشه ،ازش انتظار میره که دیگه بتونه یک مقاله رو کاملا نقد و بررسی کنه،بگه این خوبه،بگه این بده،چگونه هست؟ چجوریه؟ چجوری پیشنهاد بده؟ میشه بهترش کنی؟

۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۰۳ فروردين ۰۰ ، ۲۳:۵۲
روح اله باصری

بسم الله الرحمن الرحیم

 

مجدد سلام عرض میکنم خدمت شما

خب درس ما ،در واقع یک درس خیلی خوبه،درس بسیار بسیار مفیدی است ،در حوزه ظرافت های ادبی،البته از نظر زبان شناسی،ما قطعا بر اساس زبان شناسی پیش میرویم،اما ،هدف مهمتر ما ،خود ظرافت های ادبی هستند که به هر حال،ما قبلا هم داشتیم دیگه،در حوزه بلاغت،معانی،بیان و بدیع،اینها را داشتیم و شما هم نسبتا آشنایی دارید،ما این هفته چون شما کتاب ندارید،کتاب را معرفی می کنیم ،اما به یک موضوع خیلی مهم در حوزه همین صنعت های ادبی می پردازیم،به شکلی که میدونم برای شما تا حالا نبوده یعنی به این شکلی که بنده میخوام خدمت شما بگم شما مطالعه نکردید و یک مطالعه عمیق و دقیق محسوب میشه...

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۷ اسفند ۹۹ ، ۰۳:۲۵
روح اله باصری

بسم الله الرحمن الرحیم

 

به نام خداوند جان آفرین

حکیم سخن در زبان آفرین

خداوند بخشندهٔ دستگیر

کریم خطا بخش پوزش پذیر

عزیزی که هر کز درش سر بتافت

به هر در که شد هیچ عزت نیافت

"سعدی"

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۱ اسفند ۹۹ ، ۰۰:۱۶
روح اله باصری

بسم الله الرحمن الرحیم

 

حکایت نی از هوشنگ ابتهاج:

من همان نایم که گر خوش بشنوی                         

شرح دردم با تو گوید مثنوی

با لب دمساز خود جفت آمدم                                         

گفتنی، بشنو که در گفت آمدم

من همان جامم که گفت آن غمگسار                           

با دل خونین لب خندان بیار

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۶ اسفند ۹۹ ، ۲۳:۵۶
روح اله باصری

بسم الله الرحمن الرحیم

 

الحَمدُ لِلَّهِ رَبِّ العالَمینَ وَ الصَّلَاةُ وَ السَّلَامُ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ وَ عَلَى آلِهِ آلِ اللَّهِ

«اللّهُمَّ کُنْ لِوَلِیِّکَ الْحُجَّةِ بْنِ الْحَسَنِ صَلَواتُکَ عَلَیْهِ وَ عَلى آبائِهِ فی هذِهِ السّاعَةِ وَ فی کُلِّ ساعَةٍ وَلِیّاً وَ حافِظاً وَ قائِدا ‏وَ ناصِراً وَ دَلیلاً وَ عَیْناً حَتّى تُسْکِنَهُ أَرْضَک طَوْعاً وَ تُمَتِّعَهُ فیها طَویلاً»

به نام آن که جان را فکرت آموخت

چراغ دل به نور جان برافروخت

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۶ اسفند ۹۹ ، ۲۳:۴۳
روح اله باصری
۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۶ اسفند ۹۹ ، ۲۳:۲۳
روح اله باصری